Jan Schoenmakers (1923)

Kunstschilder en beeldhouwer

Jan H. Schoenmakers werd geboren op 28 januari 1923 in Beek Ubbergen als 3e kind van Anton B.A. Schoenmakers en Henrica Gaikhorst die beiden onderwijzer waren. Jan gaf al op zijn vierde jaar blijk van een speciale aanleg voor tekenen. Deze eigenschap ontwikkelde zich snel. In de eerste klas van de lagere school begreep hij al hoe perspectief werkte.

De lagere school bezocht hij in Beek, waar zijn vader onderwijzer was. Hij sloeg er zelfs een klas over, waarna hij naar het gymnasium van het Canisius College in Nijmegen ging. Jan was echter niet gewend huiswerk te maken, zodat hij werd overgeplaatst naar de HBS. Ook hier ging het niet meer zo voortvarend, waardoor hij naar de gemeentelijke HBS-B aan de Kronenburgersingel werd gestuurd. Hij maakte daar zijn 3 jarige cursus af. Voor tekenen had hij een 10. Het artistieke bloed kroop waar het niet gaan kon, en in plaats van de school verder af te maken, schreef hij zich in bij ‘Kunstoefening’ in Arnhem.

Daar werd hij aangenomen op de afdeling illustratief tekenen en kreeg hij o.a. les van Wim van Woerkom. Na 2 jaar stapte hij over naar de beeldhouwklas, waar Jan het vak in al zijn facetten van Gijs Jacobs van ’t Hof leerde. Hij studeerde af in 1950.

Jan vestigde zich vervolgens als vrij kunstenaar in Beek, waar hij een atelier had aan de Rijksstraatweg en later op de Hanenberg, waar hij een deel van een oude villa huurde. Hij maakte muurschilderingen voor de plaatselijke horecabedrijven, maar ook van scholen en bedrijven in de omgeving kreeg hij opdrachten. Vaak werkte hij voor zijn plastieken met betonijzer. Het meeste werk bestond echter uit schilderijen van landschappen uit de streek, die werden afgenomen door kunsthandel Teunissen-Donders in Nijmegen.

Een belangrijk project van Jan was zijn huis aan de Waal, naar eigen idee en ontwerp, dat hij deels eigenhandig bouwde in de uiterwaarden in Lent, pal tegenover de skyline van Nijmegen. Toen het gereed was, trouwde hij in 1959 met Toos Berns, wier ouderlijk huis naast het dat van hem stond. Ze kregen 3 kinderen. Dat betekende dat er een regelmatig inkomen nodig was. Jan werd vervolgens docent handvaardigheid op het Dominicus College in Nijmegen, en verwierf daarvoor een aanvullend diploma.

Hij bleef intussen schilderen en maakte opdrachten voor o.a. de VVV in Beek, waaruit in 1984 het bekende ‘Wasvrouwtje’ voortkwam. Het is gezeten aan de rand van de vijver tegenover het gemeentehuis. Later, in 1999, werd er ook het ‘Bleekstertje’ aan toegevoegd, dat geplaatst is bij de fontein in het hartje van Beek.

Op 26 januari 2013, bij gelegenheid van zijn 90e verjaardag, werd van zijn werk door de ‘Vereniging Toerisme Ubbergen’ als dank voor zijn bijdrage aan de bekendheid van Beek Ubbergen, een retrospectieve tentoonstelling gehouden in Hotel ’t Spijker in Beek.